پنج‌شنبه گذشته، در شهر استانبول ترکیه برخی از فعالان سیاسی جمهوری پشت درهای بسته کنفرانسی تحت عنوان «گفتمان ملی» برگزار کردند که قرار بود به مدت دو روز ادامه داشته باشد.
در این کنفرانس، حدود ۵۰ تن از فعالان و مقامات سیاسی جمهوری مخلوع حضور یافتند و حکومت ترکیه نیز حمایت خود را از آن اعلام کرد.
به این کنفرانس، همه جریان‌های سیاسی افغانستان که از کشور فرار کرده‌اند دعوت شده بودند و هدف از آن فراهم کردن زمینه‌ای برای آغاز دوباره مذاکرات سیاسی به‌منظور حل بحران افغانستان و بحث پیرامون این موضوع بود. این کنفرانس به ابتکار انجمنی به نام «گفتمان ملی» که در سال ۲۰۲۲ توسط حکمت کرزی و برخی از مقامات پیشین جمهوری مخلوع، از جمله معاونان آن، تأسیس شده بود، برگزار شد. سؤال اینجاست که چرا شورای عالی مقاومت ملی، جبهه مقاومت و برخی جریان‌های دیگر مخالف طالبان در این کنفرانس شرکت نکردند؟
اطلاعاتی که به «صدای هندوکش» از منابع موثق رسیده نشان می‌دهد که حکمت کرزی و تیم او با اعضا و مسئولان جبهه مقاومت و شورای مقاومت، مانند دوستم، محقق، قانونی، حبیب‌الرحمن سیاف، عطامحمد نور و برخی دیگر به‌صورت حضوری، تلفنی و حتی از طریق نمایندگان جریان‌های خیالی تماس گرفته و آنان را به شرکت در این کنفرانس دعوت کرده بودند؛ اما نه جبهه خیالی مقاومت و نه شورای خیالی مقاومت در این کنفرانس شرکت نکردند.
سؤال این است که چرا دعوت به این کنفرانس را رد کردند؟ بر اساس اطلاعات دقیق منابع موثق، صدای هندوکش پاسخ این پرسش را این‌گونه شرح می‌دهد: حدود یک ماه قبل از برگزاری کنفرانس، حکمت کرزی و تیم او به‌طور مداوم در ابتدا با یونس قانونی و سپس با محقق، حبیب‌الرحمن سیاف و سایر چهره‌های پیشین تماس می‌گرفتند و حتی به خانه و دفتر آنان مراجعه می‌کردند تا آنان را به پذیرفتن این دعوت ترغیب کنند.
اما وقتی یونس قانونی این موضوع را در جلسه شورای مقاومت مطرح کرد، اکثر اعضای شورا مخالفت شدیدی با آن کردند. دلیل آن‌ها این بود که حکمت کرزی و همراهانش افراد جدیدی هستند که به پیشینیان، به‌ویژه مجاهدین، نگاه تحقیرآمیز دارند و آنان را مهره‌های سوخته می‌دانند. این افراد در جلسات متعدد اعلام کرده بودند که این اشخاص دیگر به درد افغانستان نمی‌خورند. اما برخی دیگر، به‌ویژه خالد پشتون، سرور دانش، محقق و خود یونس قانونی، به این دلیل مخالفت کردند که این یک پروژه است که از برخی کشورها امتیازات مالی و سیاسی قابل‌توجهی دریافت می‌کند و آنان را تنها برای نمایش به مردم و جهان و برای نشان دادن تأثیرگذاری خود دعوت می‌کند.
بنابراین، دلیل اصلی عدم شرکت آنان به‌خاطر عدم توافق بر سر تقسیم منافع مالی و امتیازات پروژه بود. در این میان، عطامحمد نور، قانونی، حبیب‌الرحمن سیاف و خالد پشتون بیشترین مخالفت را داشتند. زیرا این پروژه حدود یک سال پیش توسط انگلیسی‌ها به حکمت کرزی، ادریس زمان و تیم آن‌ها پیشنهاد شده بود تا مذاکرات سطح پایین میان طالبان و مخالفین را آغاز کنند. پس از تأیید بودجه، حکمت کرزی در انگلیس با یونس قانونی ملاقات کرد و از او درخواست همکاری نمود و پیشنهاد داد که او را در این پروژه به عنوان مشاور بپذیرد و ماهانه سه تا پنج هزار دلار به او پرداخت کند. اما یونس قانونی این پیشنهاد را رد کرد و خواستار مشارکت کامل در پروژه شد. پس از این جلسه، حکمت کرزی دفتر و تشکیلات خود را در ترکیه سازمان‌دهی کرد و نه ماه بعد دوباره با قانونی تماس گرفت تا اعضای شورای مقاومت را برای همکاری آماده کند. اما قانونی بار دیگر خواستار سهم مساوی شد و گفت: «ما می‌دانیم که شما به‌خاطر این پروژه چقدر مبلغ دریافت می‌کنید.» او تهدید کرد که در صورت عدم تخصیص سهم کافی، به کسی اجازه نخواهد داد که در جلسه آن‌ها شرکت کند.
به این ترتیب، حکمت کرزی و قانونی به توافق نرسیدند و قانونی، عطامحمد نور، خالد پشتون و مولانا حبیب‌الرحمن سیاف با تخریب تیم حکمت کرزی و جلوگیری از حضور اعضای شورای مقاومت در کنفرانس اقدام کردند.
به گفته تحلیلگران، قانونی، خالد پشتون، عطامحمد نور، حبیب‌الرحمن سیاف، فضل احمد معنوی (نماینده احمد مسعود در شورا) و برخی دیگر در شورای مقاومت، حلقه‌ای را تشکیل داده‌اند که تصمیمات شورا را در دست خود می‌گیرند و مسیر شورا را بر اساس منافع و مصالح خود تعیین می‌کنند. این حلقه به‌تازگی با دوستم مخالفت کرده و او را وادار کرده‌اند که از قانونی یا احمد مسعود عذرخواهی کند.
به‌دلیل سیاست‌های انحصارگرایانه این حلقه و عدم تأمین منافع شخصی آن‌ها، هیچ‌یک از اعضای شورا، حتی دوستم، اجازه حضور در کنفرانس ملی دیالوگ در استانبول را نیافتند. توجه: نوشته ها، مقالات و نظریات منتشر شده از صدای هندوکش تنها بیانگر نظر نویسندگان است، موافقت صدای هندوکش برایشان شرط نیست.
