نویسنده: حشمت بهزاد
کنفرانس امنیتی هرات شاهد اختلافات متعددی میان گروههای مقیم در خارج از کشور بود. یکی از موضوعات بحثبرانگیز، سرودی بود که در نشستها و برنامههای جمهوریت سرنگونشده پخش میشد و برخی آن را «سرود ملی» مینامیدند. این سرود همچنان در برخی محافل خارج از افغانستان نواخته میشود و موافقان و مخالفان خاص خود را دارد. اما برخلاف نشستهای پیشین، در کنفرانس امنیتی هرات پخش نشد و همین موضوع، واکنشهای تند ساکنان خارج و حامیان آن را به دنبال داشت.
داوود مرادیان، یکی از برگزار کنندگان این کنفرانس و رئیس انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان، در گفتوگویی درباره دلیل عدم پخش این سرود توضیح داده و میگوید: «سرود که چای نیست که هر جا آن را بنوشیم و رفع تشنگی کنیم! ما معنای آن را نمیفهمیدیم، به همین دلیل پخش نشد.» این سخنان او با انتقادات شدید طرفداران سرود مواجه شد و باعث شد او را به خاطر این موضعگیری مورد توهین حمله لفظی قرار دهند.
به گفته مرادیان، همانطور که پیش از این تاجکستان اجازه پخش این سرود را نداده بود، اینبار نیز کشور میزبان (اسپانیا) با اجرای آن موافقت نکرد. از همین رو، بهجای این سرود، آهنگی از وهاب مددی پخش شد. اما طرفداران سرود نسبت به این موضوع واکنش تندی نشان داده و مرادیان را به تعصب، دروغگویی، جهالت، توهین و بیسوادی متهم کردند. برخی کاربران شبکههای اجتماعی نیز این کنفرانس را یک پروژه خارجی خوانده و ادعا کردند که هدف آن ایجاد تفرقه، بدبینی و نفرت میان افغانها بوده است و پخشنشدن سرود، ثبوت بر این مدعاست.
سرودی که در دوران جمهوریت به وجود آمده و از سوی جرگههای فرمایشی تأیید شده بود، در طول دو دهه گذشته همواره مخالفان و موافقان خود را داشته است. حتی در همان دوران، هم در داخل و هم در خارج از افغانستان، اختلافنظر بر سر این سرود ادامه داشت و این موضوع به سطح دولت نیز کشیده شده بود، تا جایی که در برخی موارد بر سر پخش یا عدم پخش آن، درگیریهای فزیکی نیز رخ داده بود.
مرادیان در گفتوگوی خود همچنین تأکید کرد که سرود ملی باید به زبان فارسی باشد، زیرا زبان پشتو یک زبان مشترک نیست. این اظهارات، همراه با سایر سخنان او که رنگ و بوی تعصب داشت، واکنشهای تند بسیاری از افغانها، از جمله برخی مقامهای پیشین را برانگیخت. بهویژه موضعگیری او در مورد زبان پشتو، به موضوعی داغ در میان کاربران شبکههای اجتماعی تبدیل شده است.
مسئله سرود همچنان در خارج از کشور ادامه دارد و به یکی از موضوعات مهم مورد اختلاف میان دو طرف تبدیل شده است. طرفداران سرود، آن را در هر گردهمایی پخش میکنند و انتظار دارند دیگران نیز چنین کنند، در حالی که مخالفان از پخش آن خودداری کرده و بهجای این سرود، آهنگها و سرودهای قومی و حزبی مربوط به دوران جنگهای داخلی را اجرا میکنند. این امر شکافهای موجود را بیش از پیش عمیقتر میکنند.
توجه: نوشته ها، مقالات و نظریات منتشر شده از صدای هندوکش تنها بیانگر نظر نویسندگان است، موافقت صدای هندوکش برایشان شرط نیست.