دونالد ترامپ چهلوهفتمین رئیسجمهور منتخب ایالات متحده آمریکا است؛ همان رئیسجمهوری که پس از یک رقابت سخت انتخاباتی با کاملا هریس به پیروزی رسید. ترامپ در دوران پیشین ریاستجمهوری خود تغییرات بزرگی در حکمرانی و سیاست خارجی آمریکا ایجاد کرد، او مسئولیت پایان جنگ در افغانستان و تصمیمات دیگری را به جو بایدن واگذار کرد که به باور بسیاری، سبب شد بایدن و حزبش تا حدودی ناموفق به نظر برسند.
ترامپ احتمالاً در سالهای آینده سیاست خارجی آمریکا را به مرحله تازهای سوق دهد؛ هرچند افغانستان دیگر اولویت اصلی آمریکا نیست، اما ترامپ همچنان حفظ و تقویت منافع آمریکا در افغانستان و آسیا را ضروری میبیند و نمیتواند نسبت به آن بیتفاوت بماند. با بررسی شخصیت ترامپ، اظهارات انتخاباتی و تجربیات پیشین او، موضعش در قبال افغانستان تا حدودی روشن میشود.
در گذشته شاهد بودیم که ترامپ برای مذاکره با طالبان راه تعامل را برگزید، او خطر سیاسی این اقدام را پذیرفت و با اعزام تیمی مجرب وارد مذاکره شد؛ ترامپ یک تاجر است و با تفکر تجاری عمل میکند؛ معامله میکند، چیزی میدهد و چیزی میگیرد که به ضرر آمریکا نباشد، بهعنوانمثال خروج نیروهای خارجی از افغانستان در ازای عدم حمله طالبان تا زمان خروج توافق شد، این توافق بخشی از قراردادی بود که جزئیات خروج در آن مشخص شده بود.
ترامپ تأکید زیادی بر بازسازی داخلی آمریکا، پایان جنگهای خاورمیانه و اوکراین دارد، او معتقد است که باید بر بازسازی داخلی و تقویت اقتصاد تمرکز کرد تا آمریکا بتواند در جنگهای اقتصادی پیشرفت کند، زیرا در حال حاضر، اکثر قدرتهای بزرگ جهان درگیر جنگهای اقتصادی هستند و دخالتهای نظامی خود را به حداقل رساندهاند.
درباره افغانستان، دو احتمال درباره سیاست ترامپ مطرح است؛ یکی منزوی کردن عوامل شر و فساد و دیگری فراهم کردن فرصت برای نزدیکی مجدد برخی گروهها به قدرت خارجی. بااینحال، افغانستان در اولویت سیاستهای آمریکا نیست و تغییر رژیم در این کشور در دستور کار ترامپ قرار ندارد. ازاینرو، ترامپ از حمایت مالی و نظامی مخالفان طالبان که درگیر اختلافات داخلی هستند، خودداری میکند.
اولین برنامه احتمالی آمریکا گفتوگوی مستقیم با دولت طالبان است؛ در این گفتوگوها، اولویت با کنترل تهدیدهای امنیتی علیه آمریکا، روابط اقتصادی، تعاملات سیاسی، مسائل منطقهای و رفع نگرانیها است. این برنامه باعث انزوای بیشتر مخالفان طالبان و حذف آنها از صحنه بینالمللی خواهد شد.
دومین برنامه احتمالی آمریکا افزایش فشار بر دولت طالبان به دلیل نگرانیهای امنیتی، قطع کمکهای بشردوستانه و تلاش برای متحد کردن گروههای مخالف طالبان است. بااینحال، این برنامه با چالشهای جدی مواجه خواهد بود؛ زیرا گروههای تبعیدی به دلیل اختلافات داخلی از هم پاشیدهاند و هیچیک از این گروهها حاضر به اتحاد با یکدیگر نیستند.
کارشناسان بیشتر به تحقق برنامه اول معتقدند، زیرا ترامپ سیاست تعاملی و تفکر تجاری را ترجیح میدهد، بااینحال در هر دو برنامه، منافع و ضررهای مردم افغانستان گنجانده شده است، اما چیزی جز ضرر برای عوامل شر و فساد به همراه نخواهد داشت.
یادداشت: مطالب، مقالات و تحلیلهای منتشرشده در “صدایهندوکش” صرفاً نظر نویسندگان را بیان میکند و توافق صدای هندوکش برایشان شرط نیست.
