در طی چهار سال گذشته، گروه‌های مختلف مخالف حکومت سرپرست افغانستان در خارج از کشور شکل گرفته‌اند، اما این گروه‌ها به‌گونه‌ای بی‌سابقه دچار پراکندگی شده‌اند. یکی از دلایل اصلی این گسست، نقش مستقیم و مداخله‌ی آشکار کشورهای خارجی در فعالیت‌های آن‌هاست. این کشورها با تشکیل و پشتیبانی از گروه‌های متعدد مخالف، توان اندک این جریان‌ها را نیز تضعیف کرده و از هم پاشیده‌اند. هدف آنان این است که با تجزیه نیروهای مخالف، هر گروه را به‌صورت جداگانه زیر سلطه خود درآورند و به عنوان ابزارهای نیابتی برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار دهند.
برخی کشورها با درنظر گرفتن منافع منطقه‌ای خود، توجه خاصی به افغانستان دارند و به شکلی مستقیم یا غیرمستقیم با شماری از این گروه‌ها همکاری می‌کنند. اگرچه این همکاری‌ها محدود و پنهانی به‌نظر می‌رسد، اما در ازای آن، این کشورها اهداف سیاسی مشخصی را دنبال می‌کنند. در نتیجه، هر گروه مخالف به‌طور جداگانه در جهت اهداف خاصی فعالیت می‌کند، و این وضعیت، اختلافات داخلی را میان آن‌ها تشدید کرده است؛ تا جایی که این اختلافات گاه به مشاجرات لفظی، تقابل رسانه‌ای و حتی درگیری‌های علنی در نشست‌ها کشیده شده است.
از سوی دیگر، برخی کشورها رویکرد متفاوتی اتخاذ کرده‌اند. آنان ترجیح می‌دهند با حکومت سرپرست وارد تعامل شوند، آن را به رسمیت بشناسند یا در راستای تأمین امنیت منطقه و توسعه همکاری‌های اقتصادی با آن به توافقات برسند. این‌گونه روابط، درواقع راهبردی برای تضعیف و منزوی‌سازی گروه‌های مخالف به‌شمار می‌رود، که درنتیجه با محدود شدن فضای فعالیت این گروه‌ها، آنان گام به گام به سوی فروپاشی نزدیک می‌شوند.
اگر زاویه‌ای دیگر به این موضوع نگریست؛ یکی از دلایل اصلی فروپاشی این گروه‌ها، بی‌اعتمادی کشورهای خارجی نسبت به آن‌هاست. این کشورها برای جلوگیری از بی‌ثباتی در سطح جهانی با واسطه این گروه‌های نیابتی، ترجیح می‌دهند آنان را تحت عناوین گوناگون سرگرم نگه دارند.
در روزهای اخیر، روشن شده که برخی اعضای گروه‌های مخالف، به‌ویژه وابستگان جبهه مقاومت، در ایران به نفع سازمان استخباراتی موساد جاسوسی کرده و با رژیم اسرائیل همکاری داشته‌اند. در پی این موضوع، تعدادی از این افراد از سوی پولیس ایران بازداشت شده‌اند. اگر چنین چهره‌هایی به فعالیت‌های بی‌ثمر، نشست‌های بی‌هدف و شعارهای توخالی سرگرم نشوند، ممکن است به تهدیدی برای امنیت منطقه و جهان تبدیل شوند.
در پایان می‌توان گفت که پراکندگی و ضعف گروه‌های مخالف حکومت سرپرست افغانستان، ناشی از مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی است. با این حال، نقش کشورهایی که برای رسیدن به اهداف خود از این گروه‌ها پشتیبانی کرده‌اند، تعیین‌کننده بوده است. اکنون زمان آن فرارسیده است که این گروه‌ها از جنگیدن در مسیر منافع بیگانگان دست بکشند، به زندگی آرام بازگردند و دیگر به‌عنوان نیروهای جنگ نیابتی ایفای نقش نکنند. آن‌ها باید در کنار مسئولان حکومت سرپرست، برای تداوم ثبات، امنیت و رفاه کشور، تلاش مشترک و شانه به شانه انجام دهند.
توجه: نوشته ها، مقالات و نظریات منتشر شده از صدای هندوکش تنها بیانگر نظر نویسندگان است، موافقت صدای هندوکش برایشان شرط نیست.
