پس از کشته‌شدنِ احمد شاه مسعود قوماندان جنگ‌های چریکی و داخلی، زمانی که آمریکا و متحدانش افغانستان را اشغال کردند، امرالله صالح در آن زمان به عنوان یکی از اعضای مهم جبهه شمال و نزدیکان مسعود محسوب می‌شد، در دوران حکومت جمهوریت اولین مسئولیت او ریاست امنیت ملی در حکومت حامد کرزی بود. از این مقام تا معاونت ریاست‌جمهوری در دوره اشرف غنی، او مسئولیت‌های متعددی داشت؛ در طول دوره بیست ساله جمهوریت، در بالاترین سطوح دولتی فعالیت کرد، اما در همه مأموریت‌هایش به شدت ناکام بود.
در زمان حکومت جمهوری، منافع جبهه شمال متزلزل بود، امرالله صالح که عضوی از این جبهه محسوب می‌شد، به عنوان ابزاری برای حفظ نفوذ این گروه بر جمهوری، به‌ویژه اشرف غنی به کار گرفته می‌شد؛ او شخصیتی تحمیلی بر اشرف غنی بود، در گذشته اختلافات میان این دو چنان عمیق بود که غنی را فاشیست می‌خواند، اما پس از انتخابش به عنوان معاون اول رئیس‌جمهور، از موقعیت خود برای تأمین منافع جبهه شمال استفاده کرد و گاهی برای غنی نیز لابی می‌کرد.
امرالله صالح تنها یک ربات مورد استفاده بود، او نفوذی نداشت، در جامعه تأثیرگذار نبود و ثبات سیاسی نیز نداشت، در دوران مسئولیت‌هایش، اثرگذاری او کاملاً از بین رفته بود و برخی معتقدند که تنها به دلیل ذهنیت اطلاعاتی‌اش به او پست داده می‌شد، اما در بهبود وضعیت امنیتی هیچ نقشی نداشت، حتی جلسات امنیتی مشهور به «شش و نیم صبح» ارگ، که برای بررسی مسائل امنیتی و مبارزه با ناامنی برگزار می‌شد، به طنز تبدیل شده بود و نتایجی نداشت.
در ماه آگست سال ۲۰۲۱م، هم‌زمان با تسلط طالبان بر کابل، احمد مسعود و امرالله صالح با میلیون‌ها دالر به پنجشیر رفتند و مقاومت علیه طالبان را اعلام کردند؛ این اقدام بار دیگر امیدهایی در میان سیاستمداران سابق برانگیخت و از او به عنوان یک شخصیت مهم حمایت آنلاین شد، اما هنوز زمانی نگذشته بود که او پنجشیر را ترک کرد و به تاجیکستان فرار کرد. بغاوتگران را در برابر نوک تفنگ‌های طالبان تنها گذاشت و خود به مبارزات آنلاین ادامه داد.
اکنون که جبهه شمال نیز تکه – تکه شده است، هر عضو سابق آن برای خود ائتلاف، گروه و ادعایی دارد، با وجود این همه ناکامی، هیچ‌کس به امرالله صالح اعتماد ندارد و از او حمایت نمی‌کند. برعکس، تلاش‌ها برای جلوگیری از ظهور مجدد او ادامه دارد و او مورد تمسخر شدید قرار می‌گیرد.
دعوت او توسط یک سناتور آمریکایی به آمریکا، بار دیگر جنجال‌هایی در میان سیاستمداران سابق و فعالان شبکه‌های اجتماعی برانگیخت. آن‌ها او را شخصیتی بی‌تأثیر، منفور، ناکام و کاذب می‌دانند و حتی او را به عنوان نماینده یک گروه نمی‌پذیرند، با این حال امرالله صالح با لقب خیالی رئیس‌جمهور خود را نماینده افغانستان معرفی می‌کند.
در این اواخر، برخی فعالان رسانه‌ای وابسته به گروه‌های مختلف به او توصیه کرده‌اند که از فعالیت‌های سیاسی دست بکشد و به یک زندگی بی‌طرف و آرام در خانه ادامه دهد؛ زیرا او را در ناکامی و سقوط جمهوری شریک می‌دانند و او را مسئول این شکست‌ها می‌شمارند.
یادداشت: مقالات و نظرات منتشر شده در «صدای‌هندوکش» تنها دیدگاه نویسندگان را بیان می‌کند و توافق صدای‌هندوکش برایشان شرط نیست.
