در این اواخر علاوه بر اینکه بحران‌ها در سطح جهانی شدت گرفته‌اند، رقابت‌ها و تنش‌ها میان قدرت‌های بزرگ و متوسط در سطح منطقه نیز به دلایل گوناگون در حال افزایش است. تازه‌ترین نمونه آن، درگیری مستقیم نظامی میان هند و پاکستان بود. در جهان امروز، از یک‌سو تنش میان آمریکا، چین و روسیه و از سوی دیگر بحران میان آمریکا و ایران، همچنین رقابت‌ها و برخوردهای فزاینده میان هند و چین، همگی از عواملی هستند که جایگاه افغانستان را در این میان بیش از پیش برجسته کرده‌اند.
اگر به گذشتهٔ نزدیک به پنج دههٔ اخیر نگاهی بیندازیم، یکی از دلایل اصلی بی‌ثباتی در افغانستان این بود که حکومت‌های وقت نتوانستند میان قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای تعادل برقرار کنند. همین عدم تعادل باعث می‌شد تا بدون توجه به حساسیت‌ها و شرایط خاص داخلی و منطقه‌ای، جانب یک طرف را بگیرند. در نتیجه، مردم افغانستان و منافع ملی و بین‌المللی کشور قربانی این بازی‌های سیاسی می‌شد و با تکیه بر وعده‌های توخالی قدرت‌های بزرگ، افغانستان به سوی بحران کشانده می‌شد.
امروز که این تنش‌ها و بحران‌های منطقه‌ای دوباره به اوج خود رسیده، نگرانی‌هایی در مورد آینده افغانستان شکل گرفته و برخی بیم آن دارند که این کشور بار دیگر قربانی رقابت‌های سیاسی و منافع قدرت‌های خارجی شود. اما اگر به نزدیک به چهار سال گذشته و تجربهٔ حکومت سرپرست کنونی نگاهی انداخته شود، دلایل محکم و امیدوارکننده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد افغانستان دیگر آن تجربه‌های تلخ گذشته را تکرار نخواهد کرد. بلکه برعکس، این رقابت‌ها می‌توانند زمینه‌ساز تقویت ثبات داخلی و جایگاه بین‌المللی افغانستان شوند.
نخستین دلیل این امیدواری، رسیدن کشور به ثبات کامل است؛ چیزی که در چند دههٔ گذشته بی‌سابقه بوده است. افغانستان اکنون دارای یک نظام مرکزی نیرومند است، دستاوردهای بزرگی در عرصهٔ دیپلوماسی به دست آمده، و حساسیت‌های داخلی، منطقه‌ای و جهانی به‌خوبی درک شده‌اند. مهم‌تر از همه، سیاست خارجی حکومت فعلی به گونه‌ای تدوین شده که در آن نه جایی برای ابهام باقی مانده، نه برای منازعه که موجب ترس نگرانی شود.
در این چهار سال، با وجود فشارهای سنگین و گستردهٔ جهانی بر حکومت افغانستان، دولت سرپرست موفق شده دستاوردهای چشمگیری داشته باشد؛ کشور را به ثبات رسانده و روابطی متوازن و بر پایهٔ منافع مشترک با کشورهای همسایه، منطقه‌ای و جهانی برقرار کند. همین رویکرد سبب شد که ده‌ها سفارت‌خانه و نمایندگی دیپلماتیک افغانستان در دیگر کشورها بار دیگر به حکومت کنونی واگذار شوند و روابط افغانستان با جامعه جهانی هر روز رو به گسترش باشد.
برخلاف سال‌های گذشته، در چهار اخیر، حکومت افغانستان توانسته روابط خوبی با کشورهای آسیای میانه، از جمله ایران و پاکستان، برقرار کند. هرچند گاهی مشکلاتی پدید آمده، اما منشأ آن نه افغانستان بوده و نه حکومت فعلی. افغانستان همچنین توانسته با سه قدرت مهم منطقه (چین، روسیه و هند) روابطی متوازن و سازنده برقرار کند؛ روابطی که در آن هیچ‌کدام از طرف‌ها احساس تهدید یا زیان نکرده‌اند و هر یک در پی تقویت روابط دوجانبه با افغانستان برآمده‌اند، که نتایج آن نیز بسیار مثبت بوده است.
فراتر از منطقه، سیاست خارجی حکومت کنونی افغانستان برای کشورهایی که طی بیست سال گذشته در افغانستان حضور نظامی داشته و شکست خوردند، از جمله آمریکا و کشورهای اروپایی، نیز روشن و قابل فهم بوده است. این کشورها امروز به این نتیجه رسیده‌اند که افغانستان برای آن‌ها تهدیدی به شمار نمی‌رود و تلاش دارند که نوعی تعامل مثبت و سازنده با این کشور برقرار کنند. حکومت افغانستان نیز در برابر آنان مسئولیت‌های خود را به درستی انجام داده و اکنون این کشورهای غربی هستند که باید به سیاست‌های خصمانه، تحریم و فشار پایان دهند. نشانه‌ها هم حاکی از آن است که آن‌ها به‌تدریج به چنین نتیجه رسیده‌اند.
در جمع‌بندی می‌توان گفت، با در نظر گرفتن سیاست خارجی هوشیارانه، موفق و شفاف حکومت کنونی افغانستان، این کشور دیگر میدان رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی نخواهد بود، بلکه نقشی کلیدی در حل بحران‌های منطقه‌ای و جهانی ایفا خواهد کرد. ثبات داخلی آن تقویت می‌شود و جایگاه جهانی‌اش بیش از پیش ارتقا خواهد یافت.
توجه: نوشته ها، مقالات و نظریات منتشر شده از صدای هندوکش تنها بیانگر نظر نویسندگان است، موافقت صدای هندوکش برایشان شرط نیست.
