هرچند ساختار شکنندهٔ جمهوریت پیشین از افرادی تشکیل شده بود که برای افغانستان، مردم آن و ارزشها و منافع ملی این سرزمین حتی به اندازهٔ دانهای توت هم اهمیت قائل نبودند، بلکه تنها منافع شخصی و رضایت باداران خارجی را در اولویت قرار میدادند، اما این تنها بخشی از دلایلی بود که از همان آغاز، اعتماد مردم را نسبت به این نظام به صفر رساند. برای مردم، مقامات، سیاستها، قوانین، ارزشها و همه معیارهای آن حکومت بیگانه معلوم میشد و به همین دلیل، یک نوعی احساس بیگانگی نسبت به آن در دلها شکل گرفته بود.
این حس بیگانگی فقط از طرف مردم نبود؛ بلکه در طرف مقابل نیز مقامات جمهوریت، مردم را بیگانه میپنداشتند. خواستهها و ارزشهای مردم برای آنان بیاهمیت بود و تنها دستورات و سیاستهای کشورهای تمویلکننده برایشان معنا داشت. برای پیاده سازی و عملی کردن برنامههای بیگانگان، از هیچ فداکاری و تلاشی ابا نمی ورزید و در تحمیل آنها بر مردم افغانستان نیز سرکوب کردند.
بیشتر مقامهای بلندپایهٔ جمهوریت کسانی بودند که در کشورهای غربی پرورش یافته، آموزش دیده و با حمایت همان دولتها به قدرت رسیده و گماشته شده بودند. در کنار این، گروهی نیز با تأیید و رضایت کشورهای همسایه در پستهای کلیدی گماشته میشدند و دقیقاً طبق خواست و نقشههای آن کشورها عمل میکردند.
گروه دیگری نیز در میان این مقامات دیده میشد؛ چهرههایی مرموز، چندرو و وابسته به نهادهای استخباراتی که آموزشدیده و زیرک بودند. این افراد در ظاهر خود را نزدیک ترین دلسوزان مردم افغانستان معرفی میکردند، بر سر ستیج سخنان کلان میزدند، بر کشورهای همسایه میتاختند و شعار میدادند، اما در باطن، پاسپورت همین کشورها را در جیب داشتند، تقریباً هر ماه به آن کشورها سفر میکردند و شبها مهمان سفارتهای آنها در کابل بودند تا برای روز، هفته، ماه و سال جدید، برنامه و دستورکار بگیرند.
با آنکه مردم هم به خوبی از این بازیها آگاه بودند، اما امروزه همان چهرهها آشکارا به میدان آمده و اعتراف میکنند که بله، واقعاً همین سناریو در جریان بود. یکی از این افراد عمر داوودزی، از مقامهای ارشد و وزرای حکومت پیشین است که همین دو روز پیش در یک نشست عمومی اعلام کرد که حامد کرزی برای جلب رضایت پاکستان، افرادی را در پستهای بلند و وزارتخانهها میگماشت که یا از سوی پاکستان به او معرفی میشدند یا به آن کشور وفادار بودند.
این داستان فقط محدود به پاکستان نبود؛ بلکه همین روند در مورد کشورهای غربی، بهویژه ایالات متحدهٔ آمریکا نیز جریان داشت. بسیاری از وزیران و مقامات از طریق ایمیلهای سفارت آمریکا یا مراکز نظامی آن کشور در کابل تعیین میشدند یا از مقام خود کنار گذاشته میشدند. آنچه جالب بود اینکه همین افراد، مخالفان سیاسیشان را که علیه حضور نظامی غرب و سیاستهای استعماری آنها صدا بلند کرده بودند، به مزدوری کشورهای دیگر متهم میکردند.
توجه: نوشته ها، مقالات و نظریات منتشر شده از صدای هندوکش تنها بیانگر نظر نویسندگان است، موافقت صدای هندوکش برایشان شرط نیست.