نویسنده: احسان‌الله رحیم
زمانی که سرنوشت یک جامعه شکار منافع شخصی، خیانت و معاملات پنهانی شود، دیگر امیدی به عدالت، پیشرفت و ثبات باقی نمی‌ماند. در چندین دهه‌ی اخیر تاریخ ما، خیانت جنگسالاران و فساد گسترده‌ی مقامات جمهوریت، زخم‌های عمیقی بر وجود این سرزمین بر جا گذاشت که هنوز هم مردم از درد آن رهایی نیافته‌اند.
این طیف فاسد با اشاره و تغذیه بیگانگان، تمام ارزش‌های ملی و دینی را پایمال کردند. از این جمله جنگسالاران گذشته، برای رسیدن به اهداف خود اختلافات قومی، منطقه‌ای و مذهبی را در شعله‌ور ساختند و در نتیجه، شکاف و بی‌اعتمادی بیشتری در بین مردم به وجود آمد.
برای حفظ منافع سیاسی و نظامی خود، دست یاری قدرت‌های خارجی و سازمان‌های استخباراتی را گرفت که نتیجه‌ی آن، استقلال کشور متضرر شد. این افراد مرتکب فجایع زیادی شدند؛ از کشتار بیگناهان و چپاول اموال مردم گرفته تا گسترش خشونت و جنایات اخلاقی که روح و روان ملت را برهم زد.
در مناطقی که زیر سلطه‌ی جنگسالاران قرار داشت، اقتصاد، صنعت و تجارت زیانهای بزرگی متحمل شد و زراعت از رونق افتاد. این جنگسالاران به جای بازسازی و بهبود وضعیت، راه‌های غیرقانونی مانند غارت، قاچاق و چپاول دارایی‌های ملی را برگزیدند. سیاست‌های ویرانگرشان، موانع بزرگ بر سر راه پیشرفت کشور شد، پروژه‌های آموزشی و زیربنایی یا نابود گردید یا فرصت رشد نیافت که این همه برای سرنوشت نسل‌های آینده پیامد ناخوشایند دارد.
در دو دهه‌ی گذشته، جنگ‌سالارانی که پایه‌های جمهوریت پنداشته میشد، فساد را در مقابل افغانها به اوج رساندند. نه‌تنها بودیجه ملی کشور را به یغما بردند، بلکه پروژه‌های پیشرفت و توسعه را نیز یا ناقص و بی‌کیفیت اجرا کردند یا اساساً به سرانجام نرساندند و مصارف آن را دزدیدند.
با تسلط بر معادن، زمین‌ها و فرصت‌های تجاری، سرمایه‌های هنگفتی برای خود اندوختند و بر سر دارایی‌های ملی معامله کردند. با استفاده از نیروهای مسلح شخصی، نفوذ سیاسی و فساد سازمان‌یافته، تمامی نهادهای دولتی و اداری را فلج ساختند. عوامل جنایتها، جنایتکاران جنگی و آدم‌ربایان، زیر سایه‌ی همین افراد بدون هیچ حساب‌وکتاب برائت حاصل کردند.
با فروپاشی جمهوریت، بسیاری از این جنگسالاران که از راه فساد به ثروت رسیده بودند، به کشورهای غربی گریختند. امروز، در شهرهای دبی، ترکیه، آمریکا و برخی کشورهای اروپایی، با اموالی که از این ملت غارت کرده‌اند، زندگی آرامی دارند. برخی هنوز تلاش می‌کنند تا نفوذ سیاسی خود را حفظ کنند و از خارج، هسته‌های مقاومت را سازماندهی کنند، اما تاکنون بی نتیجه مانده.
مردم عام و تحلیل‌گران سیاسی، سیاست سخت‌گیرانه‌ی امارت اسلامی در برابر این جنگسالاران را تحسین می‌کنند و آن را گامی در راستای تأمین عدالت می‌دانند. طالبان نیز جنگسالاران را عامل اصلی اشغال و جنگ‌های گذشته میبیند و به همین دلیل، موقف سختگیرانه در مقابل شان ترجیح داده اند.
اکنون، جنگسالاران دیگر تهدیدی مستقیم برای افغانستان به شمار نمی‌روند، زیرا حکومت سرپرست، پایه‌های نظامی، اقتصادی و فیزیکی آن‌ها را منهدم کرده‌اند.
توجه: نوشته ها، مقالات و نظریات منتشر شده از صدای هندوکش تنها بیانگر نظر نویسندگان است، موافقت صدای هندوکش برایشان شرط نیست.
