در چارچوب توسعه همکاری‌های اقتصادی میان آسیای مرکزی و جنوبی، یک هیئت مشترک ازبکستانی و افغان به رهبری وزیر ترانسپورت ازبکستان و با همراهی مولوی عبدالستار غروال، رئیس عمومی میادین هوایی افغانستان و حاجی مولوی نورالهادی ابوادریس، معاون والی بلخ؛ مسیر ترانزیتی حیرتان تا کابل و پروژه استراتژیک خط آهن ازبکستان ـ افغانستان ـ پشاور را مورد ارزیابی قرار دادند.
این بازدید به منظور بررسی وضعیت شاهراه حیرتان تا کابل و ارزیابی پروژه استراتژیک خط آهن ازبکستان ـ افغانستان ـ پشاور و ظرفیت‌ها و چالش‌های این مسیر انجام شد که نقش حیاتی در اتصال آسیای مرکزی به جنوب آسیا دارد.
خال محمد بیک‌زاد رییس ترانسپورت ازبکستان با اشاره به آمار سال ۲۰۲۳، خاطرنشان ساخت که بین افغانستان، پاکستان، و ازبکستان ۶۰۰ هزار تن کالا تبادله و منتقل شده است؛ آماری که نسبت به سال ۲۰۲۱ دو برابر افزایش یافته است.
وی افزود که با احداث خط آهن و توسعه مسیر ترانزیت، سالانه حدود ۱۰ میلیون تن کالا از این مسیر انتقال خواهد یافت. این حجم عظیم تبادلات تجاری نه تنها آسیای مرکزی را به هم متصل می‌کند، بلکه کشورهای مشترک‌المنافع و حتی روسیه نیز به استفاده از این مسیر علاقه‌مند شده‌اند.
وی افزود این مسیر مزایای فراوانی از جمله کاهش زمان و هزینه‌های حمل و نقل، دسترسی مستقیم به کابل و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی افغانستان را به همراه دارد. افغانستان با استفاده از این مسیر می‌تواند به یک مرکز ترانزیتی منطقه‌ای تبدیل شود و از ظرفیت‌های تجاری بیشتری بهره‌مند گردد. وی همچنین پروژه خط آهن و مسیر ترانزیتی ازبکستان- کابل- پشاور با تسهیل دسترسی به بازارهای بین‌المللی، فرصت‌های شغلی جدیدی را ایجاد کرده و به بهبود وضعیت معیشت مردم دو کشور کمک می‌کند. افغانستان به عنوان قلب تجارتی بوده و این پروژه همچنین اقتصاد افغانستان را متنوع‌تر و پایدارتر خواهد کرد و ارتباطات گسترده‌تر با بازارهای جهانی را فراهم می‌سازد.
در همین حال عبدالستار غروال، رئیس عمومی میادین هوایی افغانستان، نیز هدف این سفر را ارزیابی خط افغان ترانزیت از مسیر حیرتان تا کابل عنوان کرد و اظهار داشت: “افغانستان قلب آسیا است و نقش کلیدی در اتصال آسیای مرکزی به جنوب آسیا دارد.” وی همچنین اطمینان داد که امارت اسلامی افغانستان مصمم به فراهم کردن تمامی تسهیلات و خدمات لازم برای بررسی این مسیر استراتژیک است.
غروال در ادامه افزود که دو کشور افغانستان و ازبکستان با برنامه‌ریزی دقیق به دنبال بهره‌برداری حداکثری از این مسیر ترانزیتی هستند. بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای و ریلی، تسهیل امور گمرکی، و ایجاد تسهیلات تجاری و ترانزیتی در نقاط مختلف این مسیر، از جمله برنامه‌های مهمی است که به افزایش حجم تجارت و جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید کمک خواهد کرد.
همچنان حاجی مولوی نورالهادی ابوادریس، معاون والی بلخ، با اشاره به اهمیت پروژه خط آهن ازبکستان ـ افغانستان ـ پشاور، بیان کرد که تکمیل این پروژه می‌تواند تحولات عمده‌ای در تعاملات تجاری و اقتصادی منطقه‌ای ایجاد کند. وی افزود: “این خط آهن به عنوان یک پل ارتباطی میان کشورهای آسیای مرکزی و جنوب آسیا، فرصت‌های تجاری جدیدی را فراهم خواهد کرد و به رونق صنایع مرتبط با حمل و نقل، صادرات و واردات کالا، و تولیدات صنعتی کمک شایانی خواهد کرد.”
معاون والی بلخ همچنین تاکید کرد که پروژه خط آهن ازبکستان ـ افغانستان ـ پشاور به عنوان یک کریدور استراتژیک، نقش مهمی در توسعه ارتباطات ترانزیتی و تجاری میان آسیای مرکزی و جنوب آسیا ایفا خواهد کرد. این پروژه نه تنها به بهبود وضعیت معیشت مردم افغانستان کمک می‌کند، بلکه موقعیت راهبردی این کشور را در منطقه تقویت کرده و ارتباطات گسترده‌تری با بازارهای جهانی را برای افغانستان فراهم خواهد ساخت.
قابل یادآوري است این هیئت در جریان سفر خویش از پورت های خط آهن حیرتان و نایب آباد نیز بازدید کرده و پروژه خط آهن ازبکستان ـ افغانستان ـ پشاور یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های زیرساختی منطقه است که تحولات عمده‌ای در اقتصاد و تجارت منطقه ایجاد خواهد کرد. همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه میان کشورهای منطقه برای تسریع در تکمیل این پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند بهبود وضعیت معیشتی مردم افغانستان و تقویت موقعیت راهبردی این کشور را به همراه داشته باشد.
