با پیروزی دوباره دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا، برخی از مخالفان طالبان در افغانستان امیدوارند که بازگشت او به قدرت، منجر به از سرگیری حمایت‌های نظامی و مالی از نیروهای ضدطالبان شود.
اما این امیدها بر اساس واقعیت‌های موجود در سیاست خارجی آمریکا نیستند و بیشتر ناشی از خوش‌بینی بی‌پایه است.
پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در سال ۲۰۲۱، این کشور به‌تدریج از اولویت‌های سیاست خارجی آمریکا کنار گذاشته شد.
اکنون مسائل دیگری مانند جنگ در اوکراین، چالش‌های اقتصادی و رقابت‌های استراتژیک با چین و روسیه، و تنش‌های موجود در خاورمیانه در صدر توجه سیاست‌گذاران آمریکایی قرار دارد.
در چنین شرایطی، تغییر عمده‌ای در سیاست آمریکا نسبت به افغانستان، حتی با بازگشت ترامپ، دور از انتظار است. به ویژه که ترامپ و دیگر مقامات ارشد آمریکایی علاقه‌ای به بازگشت به جنگ‌های پرهزینه و مداخلات نظامی ندارند.
توافق‌نامه دوحه که در سال ۲۰۲۰ میان آمریکا و طالبان امضا شد، یکی از مهم‌ترین دلایل خروج نظامی آمریکا از افغانستان بود.
طالبان متعهد شدند که اجازه ندهند افغانستان به پایگاهی برای گروه‌های تروریستی تبدیل شود و امنیت آمریکا و متحدانش را تهدید کند.
این توافق تا حدی نگرانی‌های واشنگتن را کاهش داد و به اعتقاد بسیاری از تحلیل‌گران، بازگشت به شرایط پیش از توافق‌نامه دوحه نه در برنامه و نه در تمایلات سیاست‌گذاران آمریکایی جایی دارد.
از سوی دیگر، مخالفان طالبان در افغانستان پس از سقوط دولت پیشین، با بحران‌های داخلی و منابع محدود مواجه‌اند. آنها از نظر مالی، تسلیحاتی و هماهنگی با مشکلات جدی روبرو هستند و توانایی تبدیل شدن به یک نیروی پایدار و کارآمد را ندارند. حتی اگر چهره‌های مخالف در تلاش برای جلب حمایت مجدد آمریکا باشند، واشنگتن که تجربه‌های گذشته را مدنظر دارد، از بازگشت به حمایت‌هایی که باعث بی‌ثباتی بیشتر در منطقه شود، دوری می‌کند.
در واقع، سیاست آمریکا به جای حمایت نظامی مستقیم، بر راهکارهای دیپلماتیک و غیرنظامی و به‌ویژه بر تحولات داخلی افغانستان تمرکز دارد.
نیروهای افغان که در گذشته با حمایت‌های آمریکا فعالیت می‌کردند، پس از سال ۲۰۲۱ با اختلافات داخلی، کمبود منابع و ضعف در رهبری مواجه شده‌اند.
برخی از این چهره‌ها، با وجود تلاش برای جلب حمایت خارجی، نتوانسته‌اند اثربخشی و انسجام لازم را نشان دهند، به همین دلیل، آمریکا با درک این ضعف‌ها، تمایلی به بازگشت به حمایت از این نیروها ندارد و می‌داند که تجربه‌های گذشته نتیجه‌ای جز افزایش بی‌ثباتی به همراه نداشته است.
در نتیجه، امیدهای مخالفان افغان برای بازگشت آمریکا به افغانستان بیشتر بر تصورات خوش‌بینانه استوار است تا واقعیت‌های عینی، اولویت‌های کنونی آمریکا و متحدانش در افغانستان عمدتاً به رویکردهای غیرنظامی و بشردوستانه محدود شده است.
برای دستیابی به ثبات پایدار، افغانستان نیاز به تمرکز بر منابع داخلی، تقویت همکاری‌های دیپلماتیک و جلب حمایت‌های بشردوستانه دارد؛ نه چشم‌داشت به حمایت‌های نظامی خارجی که به نظر می‌رسد در افق سیاست آمریکا جایی ندارد.
توجه: نوشته ها، مقالات و نظریات منتشر شده از صدای هندوکش تنها بیانگر نظر نویسندگان است، موافقت صدای هندوکش برایشان شرط نیست.
